Home > Neighbouring Countries Economic Development Cooperation Agency: NEDA

NEDA กับเส้นทางที่ไม่เคยง่าย เชื่อมเศรษฐกิจกับประเทศเพื่อนบ้าน

การค้าชายแดน เป็นอีกหนึ่งฟันเฟืองที่ขับเคลื่อนเศรษฐกิจทั้งในระดับมหภาคและจุลภาค แต่ในบางครั้งปัญหาและอุปสรรคจากจุดผ่านแดน หรือประตูหน้าด่านที่เป็นช่องทางการเชื่อมโยงระหว่างไทยและประเทศเพื่อนบ้าน ทั้งความล่าช้าในการขนส่งจากการที่รถขนส่งสินค้ากระจุกตัว เพราะความคับแคบของจุดผ่านแดน ซึ่งจะส่งผลเสียในวงกว้าง สินค้าส่งออกที่สำคัญจากจังหวัดสระแก้ว สู่ประเทศกัมพูชา ได้แก่ รถยนต์ รถเพื่อการเกษตร อะไหล่ และสินค้าอุปโภคบริโภค สินค้าที่ไทยนำเข้าจากประเทศเพื่อนบ้าน ได้แก่ มันสำปะหลัง เศษเหล็ก แม้ว่าไทยจะมีการเพาะปลูกมันสำปะหลังอยู่ในหลายพื้นที่ แต่ปริมาณยังไม่เพียงพอต่อการผลิต ทำให้ไทยจำเป็นต้องนำเข้ามันสำปะหลังจากประเทศเพื่อนบ้าน ด้วยสภาพพื้นที่ทางการเกษตรมีความคล้ายคลึงกัน จึงทำให้กัมพูชาสามารถเพาะปลูกและให้ผลผลิตมันสำปะหลังในปริมาณมาก ข้อมูลการค้าชายแดนไทยกับกัมพูชาด้านจังหวัดสระแก้วในเดือนธันวาคม 2566 มีมูลค่าการค้ารวม 7,629.09 ล้านบาท ลดลงจากเดือนพฤศจิกายน 220.95 ล้านบาท แต่เมื่อเทียบกับเดือนเดียวกันของปีที่ผ่านมา ลดลง 2,874.39 ล้านบาท หากดูตัวเลขมูลค่าการค้าของทั้งปี 2566 (มกราคม-ธันวาคม 2566) มีมูลค่าการค้ารวมทั้งสิ้น 102,451.17 ล้านบาท ลดลงจากช่วงเดียวกันของปีที่ผ่านมา 29,075.60 ล้านบาท ด้วยมูลค่าการค้าต่อปีที่สูงกว่าหนึ่งแสนบาท หากเกิดความล่าช้า หรือเสียหายย่อมส่งผลต่อตัวเลขส่งออกของมูลค่าการค้าระหว่างประเทศของไทย แม้ว่าการค้าชายแดนจากจังหวัดสระแก้วจะเป็นเพียงส่วนเล็กๆ ของมูลค่าการค้าระหว่างประเทศโดยรวมก็ตาม ปัญหาความแออัดและความไม่สะดวกสบายของการเข้าออกจุดผ่านแดนระหว่างสองประเทศ หน่วยงานที่มักจะเข้ามาแก้ปัญหาและร่วมพัฒนาคือ สำนักงานความร่วมมือพัฒนาเศรษฐกิจกับประเทศเพื่อนบ้าน

Read More

ยุทธศาสตร์ NEDA มุ่งพัฒนาอย่างยั่งยืน

หากประเมินการเติบโตขององค์กรเปรียบเป็นประหนึ่งชีวิตของมนุษย์ ความเป็นไปของสำนักงานความร่วมมือพัฒนาเศรษฐกิจกับประเทศเพื่อนบ้าน (องค์การมหาชน) สพพ. หรือ Neighbouring Countries Economic Development Cooperation Agency : NEDA (Public Organization) ซึ่งผ่าน 13 ขวบปีจากจุดเริ่มต้นของการก่อตั้งในปี 2548 มาสู่ปัจจุบัน ต้องถือว่าองค์กรแห่งนี้กำลังมุ่งหน้าสู่ความท้าทายใหม่ๆ ไม่ต่างจากการเปลี่ยนผ่านจากเด็กน้อยวัยเรียนรู้มาสู่การเป็นเยาวชนวัยทีน ที่กำลังต้องกำหนดอัตลักษณ์และรูปการณ์จิตสำนึกครั้งสำคัญในการก้าวเดินไปสู่อนาคตข้างหน้า ขณะที่การก้าวขึ้นดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการสำนักงานความร่วมมือพัฒนาเศรษฐกิจกับประเทศเพื่อนบ้าน ของ พีรเมศร์ วุฒิธรเนติรักษ์ เมื่อเดือนเมษายน 2561 ที่ผ่านมาก็ถือเป็นข้อต่อสำคัญที่จะขับเคลื่อนองค์กรแห่งนี้ไปสู่เป้าหมายแห่งวิสัยทัศน์และยุทธศาสตร์การพัฒนาที่ยั่งยืนกับประเทศเพื่อนบ้าน ภายใต้แผนยุทธศาสตร์ในระยะ 4 ปี ซึ่งครอบคลุมตั้งแต่ปี 2561-2564 ที่สอดรับกับยุทธศาสตร์ชาติระยะ 20 ปี (พ.ศ.2560-2579) และแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 12 (2560-2564) ดูเหมือนว่า NEDA ไม่ได้ประเมินบทบาทขององค์กรไว้เพียงเป้าหมายระยะสั้น แต่กำลังมุ่งหน้าไปสู่การเป็นส่วนหนึ่งของกลไกการขับเคลื่อนนโยบายด้านการต่างประเทศของรัฐบาลในการร่วมพัฒนาเศรษฐกิจกับประเทศเพื่อนบ้าน เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดอีกด้วย กรอบยุทธศาสตร์ 4 ปี (2561-2564) ของ NEDA

Read More

บทบาทของ NEDA กับเส้นทาง R12 และความคาดหวังที่ต้องแบก

ภารกิจของสำนักงานความร่วมมือพัฒนาเศรษฐกิจกับประเทศเพื่อนบ้าน (องค์การมหาชน) (สพพ.) หรือ Neighbouring Countries Economic Development Cooperation Agency (Public Organization) (NEDA) ในการให้ความช่วยเหลือด้านการเงินและวิชาการแก่ประเทศเพื่อนบ้าน จุดมุ่งหมายเพื่อเสริมสร้างความร่วมมือในการพัฒนาเศรษฐกิจกับประเทศเพื่อนบ้านให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะการพัฒนาด้านโครงสร้างพื้นฐานซึ่งเป็นตัวแปรสำคัญให้เกิดความจำเริญในด้านอื่นๆ ตามมา ตลอดระยะเวลา 13 ปี ดำเนินการไปแล้วกว่า 70 โครงการ ภาพจำที่หลายคนมีต่อเนด้า (NEDA) คือโครงการทั้งหมดเกิดขึ้นในประเทศเพื่อนบ้าน ทั้งการพัฒนาสาธารณูปโภค เส้นทางการคมนาคม กระนั้นผลสำเร็จของโครงการดังกล่าวล้วนยังประโยชน์ให้หวนกลับมาสู่ประเทศไทยในรูปแบบคู่ขนาน ทว่าโครงการล่าสุดที่เนด้าต้องก้าวเข้ามารับผิดชอบในครั้งนี้ เมื่อมองผิวเผินคงจะไม่ยี่หระนักสำหรับเนด้า และไม่แตกต่างจากเส้นทางคมนาคมเส้นทางอื่นที่เนด้าเคยเข้าไปรับผิดชอบในการพัฒนา หากแต่เส้นทางนี้น่าจะเป็นอีกหนึ่งบททดสอบใหม่ของเนด้า เมื่อหลายฝ่ายให้ความสำคัญ เพราะเส้นทางดังกล่าวเสมือนอีกหนึ่งยุทธศาสตร์ของไทยในการขับเคลื่อน Logistics ที่มีผลต่อการขยายหน้าสัมผัสให้สินค้าส่งออกของไทยมากยิ่งขึ้น นั่นคือ ถนน R12 เส้นทาง R12 มีบทบาทสำคัญต่อโครงข่ายคมนาคมและการขนส่งในอนุภูมิภาค โดยเส้นทางดังกล่าวยังอยู่ระหว่างการผลักดันให้เกิดการพิจารณาขยายขอบเขตข้อตกลงการขนส่งข้ามพรมแดน (Greater Mekong Sub-region Cross-Border Transport Agreement: CBTA) จากถนน R9 เส้นทางเดียว ให้ครอบคลุมเพิ่มเติมตั้งแต่สะพานมิตรภาพไทย-ลาว

Read More

หนทางการพัฒนาของเนด้าใน CLMV เมื่อจีน-ญี่ปุ่น แผ่ขยายอิทธิพล

หลังการรวมตัวของประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนในปี 2558 ดูเหมือนว่ายิ่งจะเป็นการเพิ่มความน่าสนใจให้กับบรรดานักลงทุนต่างชาติไม่น้อย โดยเฉพาะกลุ่มประเทศ CLMV ที่หมายถึง กัมพูชา ลาว เมียนมา และเวียดนาม การมาถึงของนักลงทุนในกลุ่มประเทศดังกล่าว ไม่ใช่เพียงการมาแบบฉายเดี่ยวของนักลงทุน แต่เป็นนโยบายภาครัฐของประเทศนั้นๆ ที่ต้องการแผ่ขยายอิทธิพลทางการค้าเข้ามาในกลุ่มภูมิภาคลุ่มน้ำโขง โดยเฉพาะจีน และญี่ปุ่น หากพิจารณาจากชั้นเชิงของทั้งสองประเทศมหาอำนาจของเอเชีย ดูจะอุดมไปด้วยยุทธศาสตร์ เสมือนว่ากำลังประลองสรรพกำลังกันบนกระดานหมากรุก และเป็นเกมที่ดำเนินมาอย่างต่อเนื่องถึง 10 ปี ขณะที่ชายแดนไทยเชื่อมต่อกับประเทศกลุ่มนี้กลับมีสัดส่วนการลงทุนที่น้อยกว่าประเทศมหาอำนาจทั้งสอง ทั้งที่ในช่วงหนึ่งญี่ปุ่นประสบปัญหาเศรษฐกิจอย่างหนัก แต่ยังมีการลงทุนนอกประเทศอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะในประเทศไทย ที่มีนักลงทุนจากญี่ปุ่นมากเป็นอันดับ 1 ในบรรดานักลงทุนต่างชาติที่ตบเท้าเข้ามา สิ่งที่น่าสนใจคือการมาของญี่ปุ่น ดูจะเป็นการเข้ามาคานอำนาจของจีนในกลุ่มประเทศลุ่มน้ำโขง แต่เต็มไปด้วยกลยุทธ์ที่ต้องเรียกว่าน่าสนใจ คือมาพร้อมกับการให้ความสนับสนุนการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานให้กับประเทศนั้นๆ เช่น การสร้างถนนที่เชื่อมต่อและเสริมสร้างศักยภาพของเส้นทางโลจิสติกส์ โดยมีหน่วยงานที่มีบทบาทสำคัญให้การสนับสนุน คือ ธนาคารพัฒนาแห่งเอเชีย หรือ ADB พื้นที่เขตเศรษฐกิจทวายดูจะเป็นหลักฐานชิ้นสำคัญที่บ่งบอกว่าญี่ปุ่นเดินหมากด้วยความแยบยลเพียงใด เพราะนอกจากการลงทุนในเขตเศรษฐกิจทวายในประเทศเมียนมาแล้ว ญี่ปุ่นยังสนับสนุนงบประมาณการก่อสร้างถนนจากบ้านพุน้ำร้อน จ.กาญจนบุรี ที่สามารถเดินทางเชื่อมต่อมายังทวายได้สะดวกยิ่งขึ้น แม้ว่าถึงปัจจุบันเขตเศรษฐกิจทวายจะยังมองหาความคืบหน้าที่ชัดเจนได้ยากนักก็ตาม ขณะที่นโยบายรัฐบาลกลางของจีนดูจะมีเป้าหมายที่ชัดเจนในการสร้างความเจริญที่จะเอื้อประโยชน์ให้กับประเทศตัวเอง ด้วยความต้องการที่จะยกระดับ “คุนหมิง” ให้เป็นเมืองหน้าด่านในการเป็นศูนย์กลางทางการค้าที่สำคัญ และยังวางตำแหน่งของคุนหมิงให้เป็นศูนย์กลางการเงินเพื่อนำเงินสกุลหยวนออกสู่อาเซียน และการลงทุนของจีนกับลาวดูจะเป็นโครงการที่เป็นการตกลงกันระหว่าง “รัฐต่อรัฐ” โดยสร้างถนน หรือการสร้างโรงแรมซึ่งชนกับทุนไทย แต่ประเด็นที่น่าจับตามองคือการเข้ามามีบทบาทในการสร้างโรงไฟฟ้าพลังน้ำที่อยู่ทางตอนบนของแม่น้ำโขง ที่หลายฝ่ายกำลังจับตาดูว่า

Read More