วงการพระเครื่องมักจะเป็นธุรกิจที่มีทิศทางการเติบโตสวนกระแส ไม่ว่าจะมีปัจจัยแวดล้อมที่สร้างผลกระทบต่อเศรษฐกิจ เช่น โรคระบาดโควิด หรือความไม่แน่นอนทางการเมือง นักวิเคราะห์มองกันว่า ธุรกิจพระเครื่องมีเงินหมุนเวียนในตลาดสูงถึงพันล้านบาท
ไทยเป็นตลาดพระเครื่องที่ใหญ่ที่สุดในโลก South China Morning Post เคยรายงานว่า ตลาดพระเครื่องในไทยมีเงินหมุนเวียนกว่า 45,000 ล้านบาทต่อปี และมีแนวโน้มเติบโตอย่างต่อเนื่อง นอกจากคนไทยแล้วพระเครื่องยังเป็นที่ต้องการของกลุ่มนักท่องเที่ยวจีน พระเครื่องจึงถูกมองว่าเป็นซอฟต์พาวเวอร์ของเศรษฐกิจไทยอีกหนึ่งแขนง
แม้ว่าปีนี้ตลาดพระเครื่องอาจจะเงียบเหงาลงบ้างเพราะค่าครองชีพเพิ่มสูงขึ้น ผู้คนชะลอการจับจ่าย ส่งผลให้ตลาดพระขาดความคึกคักไปเท่าที่ควร แต่เซียนพระยังมองว่าแม้จะกระทบบ้างจากความต้องการที่หายไปตามภาวะเศรษฐกิจ แต่เมื่อสถานการณ์ดีขึ้นตลาดพระเครื่องจะฟื้นตัวได้ง่ายและเร็วกว่าธุรกิจอื่น
SK Check แอปพลิเคชันที่ผูกกับ Line สำหรับตรวจเช็กว่าพระแท้หรือปลอม ที่เพิ่งเปิดตัวไปเมื่อไม่นานนี้ เกิดจากแนวคิดของกลุ่มสันขวาน ซึ่งเป็นกลุ่มเซียนพระในภาคตะวันตกของไทย ที่มี อาทิตย์ นวลมีศรี อยู่เบื้องหลังการบริหารงาน
“เรามองว่าในระยะหลังวงการพระเครื่องถูกใช้เป็นเครื่องมือหาเงิน จนล้ำเส้นการอนุรักษ์ที่น่าจะเป็นมรดกของชาติ พระเครื่องมีมนต์เสน่ห์ในด้านพุทธคุณ มูลค่าของพระเครื่องเกิดจากพุทธคุณของนักสะสม ผู้ที่ครอบครอง เมื่อพระเครื่องหรือวัตถุมงคลมีจำนวนจำกัด ขณะที่ความต้องการมีมากกว่าทำให้เกิดความไม่สมดุลระหว่างอุปสงค์กับอุปทาน ราคาตลาดจึงสูงขึ้น” อาทิตย์ นวลมีศรี อธิบาย
ปัญหาเศรษฐกิจอาจทำให้บางคนต้องมองหาตัวช่วยในเวลาฉุกเฉิน การแลกเปลี่ยนของสะสมอย่างพระเครื่องเป็นเงินจึงเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นได้
“แน่นอนว่า คนที่สามารถดูพระเป็นจะไม่ถูกฉวยโอกาส แต่คำถามคือ คนที่ดูพระไม่เป็นอาจทำให้ตกเป็นเหยื่อถูกหลอกง่าย ถูกกดราคา มีพระอยู่ที่บ้านแต่ไม่รู้ว่าสามารถเปลี่ยนเป็นเงินช่วยเหลือพวกเขาได้ในยามวิกฤตจริงๆ แอปนี้อาจจะช่วยพวกเขาแก้ไขปัญหาการเงินได้ในระดับหนึ่ง นี่คือจุดเริ่มต้นแนวคิดการเปิดบริการเช็กพระออนไลน์ SK Checkของกลุ่มสันขวาน”
จากแนวคิดที่ต้องการหาช่องทางที่คนทั่วไปสามารถเช็กพระได้ด้วยตัวเอง ประกอบกับคำแนะนำจากรุ่นน้องด้านเทคโนโลยีสู่การพัฒนาแอปพลิเคชันเช็กพระที่ใช้เวลา 2 ปี
“ตอนที่มีความคิดว่า เราจะทำอย่างไรที่คนทั่วไปจะตรวจสอบพระของตัวเองได้ ก็ได้คำแนะนำจากรุ่นน้องว่า เทคโนโลยีในปัจจุบันสามารถช่วยได้ ซึ่งใช้เวลาในการพัฒนาแอปพลิเคชันเป็นเวลา 2 ปี จากนั้นนำไปเชื่อมต่อกับ LINE เพราะเป็นแอปพลิเคชันพื้นฐานที่มีผู้ใช้บริการจำนวนมาก ใช้ง่าย ผู้ใช้งานสามารถถ่ายภาพพระ ด้านหน้า ด้านหลัง และส่งภาพเข้าระบบ ให้เซียนพระตรวจสอบ เมื่อได้คำตอบ ผู้ใช้บริการสามารถตัดสินใจได้ว่าต้องการที่จะทำอะไรต่อ ไม่ว่าจะการปล่อยเช่า หรือเพียงแค่ตรวจสอบความแท้ ปลอม”
อาทิตย์มองว่า นี่คือการปิดช่องว่างความไม่รู้ในวงการพระเครื่องผ่านระบบออนไลน์ 3 เดือนแรกที่เปิดบริการมีพระถูกส่งมาตรวจสอบประมาณ 200,000 องค์ และผลผิดพลาดเพียงไม่กี่องค์
“เรามองว่าการใช้เทคโนโลยีร่วมกับองค์ความรู้ในวงการพระเครื่องเป็นวิธีที่ดีที่สุดในการปิดช่องว่างของความไม่รู้ได้ในวงกว้าง เพราะใครๆ ก็เช็กพระผ่านออนไลน์ได้ และลดโอกาสในการถูกฉกฉวยจากผู้ที่มุ่งแสวงหาผลประโยชน์ในสถานการณ์ที่ยากลำบาก เพื่อให้ทุกคนได้รู้จักพระของตัวเอง ในช่วง 3 เดือนแรกของการเปิดให้บริการไลน์แอปพลิเคชันนี้ได้รับความนิยมอย่างมาก มีการตรวจสอบพระเครื่องกว่า 200,000 องค์ และแม้จะเกิดข้อผิดพลาดบ้าง แต่ทุกกรณีจะได้รับการชี้แจงอย่างละเอียดผ่าน Facebook Fanpage “สันขวาน พระเครื่อง” ที่มีผู้ติดตามกว่า 2.6 แสนคน”
อาทิตย์ชูจุดเด่น SK Check ที่ให้บริการในราคาถูก พร้อมอธิบายระบบการตรวจสอบพระที่มีเซียนพระผู้ชำนาญคอยตรวจเช็กให้
“เรายึดนโยบาย 4 ด้าน คือ 1. ราคาการตรวจเช็กต้องถูกที่สุด คือ 100 บาท 2. รวดเร็วที่สุด ซึ่งเมื่อเซียนพระได้ภาพจากผู้ใช้บริการสามารถตรวจสอบได้ทันที 3. ชัดเจนที่สุด ความถูกต้องแม่นยำ และ4. เกิดประโยชน์สูงสุด ซึ่งหมายถึงต่อผู้ใช้บริการ
ขณะที่ระบบการตรวจสอบของเราไม่ใช่ระบบ AI แม้ปัจจุบันจะเป็นเทคโนโลยีที่ทันสมัย และมีบทบาทในหลายวงการ แต่คงไม่เหมาะกับวงการพระ หรือการตรวจเช็กความถูกต้องของพระเครื่อง เราจึงมีเซียนพระที่มีความเชี่ยวชาญในพระแต่ละประเภท รวมไปถึงเซียนที่มีความชำนาญเฉพาะรุ่น ประมาณ 20 คน คอยตรวจสอบพระที่มีผู้ส่งภาพเข้าระบบมาตรวจเช็ก เมื่อตรวจสอบแล้วว่าเป็นพระแท้ เรามีใบรับรองออกให้ด้วย”
SK Check ของกลุ่มสันขวานไม่ใช่แอปพลิเคชันแรกสำหรับการตรวจสอบพระเครื่อง เพราะก่อนหน้านี้มีแอปพลิเคชันที่ชื่อ Check Pra เปิดให้บริการมาก่อนแล้ว ซึ่งมีการให้บริการไม่ต่างกัน ทั้งการตรวจสอบว่าแท้หรือไม่ รวมถึงราคาซื้อขายในตลาด ข้อดีของแอปตรวจสอบพระไม่ใช่แค่เรื่องคำตอบความถูกต้องเท่านั้น แต่ยังเป็นการอำนวยความสะดวกให้แก่ผู้ใช้บริการ ที่ไม่ต้องเสียเวลาและค่าใช้จ่ายในการเดินทางไปตรวจสอบพระเพื่อออกใบรับรอง
“เราหวังว่ากลุ่มสันขวานที่พัฒนา SK Check จะเป็นเครื่องมือที่ช่วยยกระดับวงการพระเครื่องไทย ช่วยเหลือผู้ที่กำลังเผชิญกับวิกฤตทางการเงิน สู้กับเศรษฐกิจในภาวะฝืดเคืองได้” อาทิตย์ทิ้งท้าย.
