คนไทยเผชิญกับเชื้อไวรัสโควิด-19 มานานกว่า 1 ปี แม้เราจะรู้หลักเบื้องต้นในการป้องกันการติดเชื้อไวรัส ทั้งการใส่หน้ากากอนามัย การเว้นระยะห่างจากบุคคลอื่น การล้างมือด้วยสบู่ หรือเจลแอลกอฮอล์ ที่ทำให้เราลดความเสี่ยงการติดเชื้อได้
ทว่า ประการสำคัญที่เราควรหันกลับมาใส่ใจ คือ การเสริมภูมิคุ้มกันให้เกิดขึ้นจากภายในร่างกายตัวเอง เพราะการสร้างความแข็งแรงให้ตัวเองนั้นเป็นเกราะชั้นดีที่จะทำให้เราปลอดภัยมากยิ่งขึ้น
ด้วยวิธีง่าย ๆ ที่ “ผู้จัดการ 360 องศา” รวบรวมมา ได้แก่
ห่างจากภาวะความเครียด
มีงานวิจัยที่ศึกษาเรื่องความเครียด ที่ระบุว่า เมื่อคุณประสบกับสภาวะเครียดเพียงแค่ 4 นาที ภูมิในร่างกายของคนเราจะตกไปนาน 4-6 ชั่วโมง อย่าเอาตัวเองเข้าไปอยู่กับสิ่งที่บั่นทอนกำลังใจ หรือความเศร้า วิธีง่ายๆ ที่ทำได้ในช่วงนี้คือ หาหนังสือที่สร้างแรงบันดาลใจ เรื่องราวที่ชวนให้คิดบวก ภาพยนตร์หรือซีรีส์แนวตลก เฮฮา ที่ทำให้เราได้หัวเราะ ได้ยิ้มบ่อยๆ เมื่อเราเครียดร่างกายจะปล่อยฮอร์โมนที่ชื่อคอร์ติซอลออกมามากกว่าปกติ ดังนั้น เราต้องทำให้ร่างกายปล่อยฮอร์โมนตรงข้าม นั่นคือ เอ็นโดรฟิน หรือสารแห่งความสุขนั่นเอง
ในกรณีที่ไม่สามารถหลีกเลี่ยงเรื่องเครียดได้ เช่น การทำงานที่เคร่งเครียด เร่งรีบ ความวิตกกังวลต่อสภาพการเงิน เศรษฐกิจในครอบครัว อาจต้องไปปรึกษาจิตแพทย์
การนอน เรื่องง่ายๆ ที่ควรทำเป็นอันดับต้นๆ จำเป็นที่เราจะต้องนอนให้เพียงพอ อย่านอนดึก นอนให้ได้อย่างน้อย 7 ชั่วโมงขึ้นไป เมื่อร่างกายได้รับการพักผ่อนที่เพียงพอแล้ว ภูมิคุ้มกันในร่างกายจะทำงานได้อย่างเป็นปกติ
วิตามินเสริมภูมิ
วิตามิน ดี เราเรียนรู้มาตั้งแต่วัยเด็กว่า หากต้องการให้ร่างกายได้รับวิตามินดีที่เหมาะสม นั่นคือการเอาตัวเราไปรับแสงแดดยามเช้าสักหน่อย และช่วงเวลาที่รับแดดให้ร่างกายได้รับวิตามินดีคือช่วงเวลา 11.00-13.00 น. ซึ่งแน่นอนว่า สภาพอากาศในประเทศไทยคงไม่มีใครอยากออกไปรับแดดในเวลาแบบนั้นแน่ และคนไทยมักจะหลีกเลี่ยงแสงแดด ทั้งความกังวลในเรื่องมะเร็งผิวหนัง ความงามที่จะถูกทำลาย นั่นทำให้ร่างกายเรามีภูมิคุ้มกันที่อ่อนลง หากไม่สามารถไปรับแสงแดดได้เพียงพอ
ปัจจุบันเราสามารถเลือกตัวเลือกที่ง่ายขึ้น คือการรับประทานวิตามินดี มีงานวิจัยเปรียบเทียบกลุ่มคนที่มีระดับวิตามินดีสูงมาก กับกลุ่มคนที่มีระดับวิตาดีในร่างกายต่ำ พบคนที่มีระดับวิตามินดีในร่างกายต่ำ มีโอกาสติดเชื้อโควิดได้ง่าย นอกจากนี้ หากคนทั้งสองกลุ่มติดโควิด งานวิจัยยังพบข้อมูลที่น่าสนใจว่า คนที่มีระดับวิตามินดีต่ำ มีโอกาสที่จะป่วยหนัก และหายได้ช้ากว่าอีกด้วย
อย่างไรก็ตาม การรับประทานวิตามินดีนั้น ยังมีข้อควรระวังอีกมาก เพราะไม่ใช่ทุกคนควรรับประทานวิตามินดีในปริมาณที่เท่าๆ กัน ควรศึกษาทำความเข้าใจ หรือปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญก่อนการรับประทานอีกครั้ง
วิตามินซี เป็นที่ทราบกันดีอยู่แล้วว่า คุณประโยชน์ของวิตามินซี คือช่วยเสริมภูมิคุ้มกันให้ร่างกาย ไม่เป็นหวัดง่าย หรือเป็นแล้วหายได้เร็วขึ้น ช่วยบำรุงผิว แต่การรับประทานวิตามินซีที่ให้ได้ประโยชน์สูงสุดคือ ควรรับประทานช่วงเช้า หรือเที่ยง
วิตามินซีนั้นสามารถหาได้ง่ายในผลไม้ เช่น ส้ม ฝรั่ง มะขามป้อม สตรอว์เบอร์รี่ ลิ้นจี่ หรือผักใบเขียวอย่าง คะน้า บรอกโคลี ปวยเล้ง ใบมะรุม พริกหวาน หากเรารับประทานผักและผลไม้ในปริมาณที่เหมาะสม อาจไม่จำเป็นต้องรับประทานวิตามินซีเสริม
แร่ธาตุสังกะสี หรือ ซิงค์ เป็นแร่ธาตุที่ร่างกายต้องการเพียงเล็กน้อยเท่านั้น แต่กลับเป็นสิ่งที่ร่างกายจะขาดเสียไม่ได้ ผู้ที่รับประทานอาหารน้อย หรือรับประทานอาหารไม่ครบ 5 หมู่ อาจทำให้ร่างกายขาดแร่ธาตุตัวนี้ได้ โดยเฉพาะผู้ที่ดื่มสุราเป็นประจำ
ซิงค์ เป็นสารที่มีส่วนช่วยในการสังเคราะห์โปรตีนและเอนไซม์ต่างๆ ซึ่งจำเป็นต่อโครงสร้างและการทำงานของเอนไซม์กว่า 300 ตัว เอนไซม์ที่มีสังกะสีประกอบ จึงมีส่วนช่วยในการเจริญเติบโตของร่างกาย และเสริมสร้างพัฒนาการในเด็กวัยกำลังเจริญเติบโต
นอกจากนี้ ซิงค์ยังช่วยเสริมภูมิคุ้มกัน ป้องกันและลดการติดเชื้อทางเดินอาหารและทางเดินหายใจได้
อาหารที่อุดมไปด้วยแร่ธาตุสังกะสี คืออาหารทะเล เช่น หอยนางรม หอยแมลงภู่ ปู กุ้ง ปลาทะเลน้ำลึกอย่างปลาซาร์ดีน ตับ เนื้อหมู เนื้อวัว ผักคะน้า หน่อไม้ฝรั่ง ผักกาด มันฝรั่ง ถั่วดำ ถั่วแดง ข้าวสาลี ข้าวโอ๊ต ควินัว ไข่ และผลิตภัณฑ์จากนม ชีสชนิดต่างๆ
การออกกำลังกาย เป็นวิธีการเสริมภูมิคุ้มกันให้ร่างกายโดยที่แทบไม่ต้องลงทุนอะไรเลย นอกจากเวลา แพทย์แนะนำว่าเราควรออกกำลังกายให้ได้อย่างน้อยสัปดาห์ละ 150 นาที หรือคิดง่ายๆ คือ ออกกำลังกายวันละ 30 นาทีเป็นอย่างน้อย เป็นเวลา 5 วัน
การรับประทาน IF หรือ Intermittent fasting คือการจำกัดเวลาในการรับประทานอาหาร หลายคนอาจใช้วิธีนี้มาเป็นอีกหนึ่งตัวเลือกในการลดไขมันในร่างกาย แต่สิ่งที่สำคัญคือ การทำ IF มีส่วนช่วยให้ภูมิในร่างกายเราแข็งแรงยิ่งขึ้น แต่มีข้อแม้ว่า ในช่วงเวลาที่สามารถรับประทานอาหารได้นั้น ต้องได้รับสารอาหารที่ครบถ้วน
ฟ้าทะลายโจร หลายคนทราบดีอยู่แล้วว่า สมุนไพรไทยอย่างฟ้าทะลายโจรมีส่วนช่วยในการรักษาบรรเทาอาการไข้หวัด แก้ไข้ และเจ็บคอ แม้จะยังไม่มีงานวิจัยที่สามารถยืนยันได้ว่า ฟ้าทะลายโจรสามารถรักษาหรือป้องกันการติดเชื้อโควิดได้ แต่สารประกอบที่อยู่ในตัวฟ้าทะลายโจรมีประโยชน์กับผู้ป่วยโควิด นั่นคือ แอนโดรกราโฟไลด์ ที่ออกฤทธิ์ในการต่อสู้กับเชื้อไวรัสและเสริมภูมิคุ้มกันให้ร่างกาย
หากสถานการณ์ตอนนี้คือการทำสงครามระหว่างมนุษย์และเชื้อไวรัส และวัคซีนคืออาวุธที่จะป้องกันไวรัสได้ แต่กว่าเราจะได้รับวัคซีนครบ 2 โดส การเสริมภูมิคุ้มกันให้ตัวเองก็เปรียบเสมือนการสร้างเกราะกำบังล่องหนที่จะป้องกันการรุกรานเชื้อไวรัสได้เช่นกัน
