Column: Well – Being
ขนคุดเป็นลักษณะของเส้นขนที่บิดตัวม้วนกลับลงไปใต้ผิวหนังหลังจากที่คุณโกน ถอน หรือแวกซ์ขน ทำให้เกิดเป็นตุ่มนิ่มๆ ที่คุณรู้สึกรำคาญเมื่อไปสัมผัสเข้า
“ขนคุดเกิดขึ้นเมื่อปลายเส้นขนไม่โผล่พ้นผิวหนังขึ้นมา แต่กลับมุดหัวกลับลงไปใต้ผิวหนังแทน” ดร.โจชัว ซีชเนอร์ แห่งโรงพยาบาลเมาต์ไซนาย นิวยอร์กซิตี อธิบาย “ภาวะนี้สามารถนำไปสู่อาการตุ่มแดงซึ่งมักติดเชื้อได้”
“ที่เป็นอย่างนี้เพราะในบางกรณี ผิวหนังระบุว่าเส้นขนนั้นเป็น สิ่งแปลกปลอม และสร้างภูมิคุ้มกันขึ้นต่อต้าน” ดร.ไอฟ์ เจ. ร็อดนีย์ แพทย์ผู้เชี่ยวชาญโรคผิวหนัง กล่าวเพิ่มเติม
ในกรณีที่เกิดการอักเสบ ซึ่งสามารถเป็นสาเหตุของอาการไม่พึงประสงค์มากมาย เช่น ผิวหนังแดงและระคายเคือง เกิดเป็นตุ่มเล็กๆ ที่มองเห็นเส้นขนหรือหัวหนองอยู่ตรงกลาง ทำให้คุณรู้สึกเจ็บและตุ่มนั้นมีลักษณะนุ่มนิ่มแถมยังคันอีกต่างหาก นิตยสาร Prevention ให้ความกระจ่างดังนี้
ทำไมจึงเป็นขนคุด?
ดร.ซีชเนอร์อธิบายต่อไปว่า ขนคุดที่เกิดขึ้นเป็นเรื่องธรรมดา แต่บางคนอาจมีความโน้มเอียงที่จะเป็นมากกว่าคนอื่น เช่น คนที่มีเส้นขนหยิกหรือหนา เสี่ยงจะเป็นขนคุดมากกว่า เพราะรูปร่างตามธรรมชาติของเส้นขนของพวกเขา
“บางครั้งสภาพขนหยิกนั้นไม่เคยงอกโผล่พ้นรูขุมขนขึ้นมาบนผิวหนังด้วยซ้ำ” ดร.ร็อดนีย์กล่าวเพิ่มเติม “มันกลับม้วนตัวมุดกลับลงไปเป็นตุ่มกลมอยู่ภายใต้ผิวหนัง”
นอกจากนี้ นิสัยการดูแลตนเองโดยทั่วไป ซึ่งรวมทั้งการโกนหนวด การถอน หรือการแวกซ์ขน ยังเป็นการเพิ่มความเสี่ยงให้เกิดขนคุดด้วย โดยเฉพาะถ้าคุณใช้ใบมีดโกนอันเก่า หรือดึงผิวหนังจนเรียบตึงเพื่อให้โกนขนให้ใกล้โคนขนมากขึ้น หรือโกนย้อนแนวที่ขนขึ้นตามธรรมชาติ
ขนคุดชอบขึ้นที่ไหนบ้าง?
ดร.ซีชเนอร์เปิดเผยว่า ขนคุดเกิดบนผิวหนังส่วนไหนก็ได้ที่ถูกถอน โกน หรือ แวกซ์ สำหรับผู้ชายมักขึ้นบนใบหน้าและตามลำคอ ส่วนผู้หญิงมักขึ้นบริเวณผิวหนังในแนวที่นุ่งบิกินี
กำจัดขนคุดอย่างปลอดภัยได้อย่างไร?
โชคดีที่ขนคุดส่วนใหญ่ค่อยๆ เยียวยาตัวเองได้ตามกาลเวลา วิธีที่ดีที่สุดคือ พยายามเก็บมือหรือใบมีดโกนของคุณให้ห่างขนคุดเอาไว้จนกว่ามันจะหายเอง หลีกเลี่ยงการบีบ ขูด หรือแกะ แล้วปล่อยให้ธรรมชาติดูแล
ดร.แกรี โกลเดนเบิร์ก แห่งโรงพยาบาลเมาต์ไซนาย อธิบายว่า “มีความเสี่ยงการเกิดภาวะติดเชื้อและเกิดรอยแผลเป็น ถ้ามีเชื้อแบคทีเรียเข้าไปในระหว่างการถอนขน”
นั่นไม่ได้หมายความว่า คุณทำได้เพียงแค่ยอมทุกข์ทรมานอยู่เงียบๆ ถ้าคุณรู้สึกว่าจำเป็นต้องลงมือทำอะไรสักอย่าง ยังพอมีไม่กี่วิธีที่พอจะช่วยได้ดังนี้
ประคบร้อน
ดร.โกลเดนเบิร์กแนะนำว่า ให้หมั่นประคบร้อนวันละหลายๆ ครั้ง เพื่อช่วยให้ผิวหนังอ่อนนุ่ม และลดการอักเสบ วิธีนี้อาจช่วยให้เส้นขนงอกเร็วขึ้นได้เล็กน้อย
ใช้เข็มเขี่ย
ถ้าคุณเห็นเส้นขนเริ่มโผล่ขึ้นมา (เน้นอีกครั้งว่าอย่าครูดหรือแกะ) ดร.ซีชเนอร์กล่าวว่า ให้ใช้เข็มเย็บผ้าช่วย เริ่มแรกฆ่าเชื้อที่เข็มเสียก่อน โดยเช็ดด้วยแอลกอฮอล์หรือนำไปแช่ในน้ำเดือด แล้วทิ้งไว้ให้เย็นก่อนนำมาใช้งาน จากนั้นใช้เข็มเขี่ยใต้ตุ่มเบาๆ เพื่อให้ปลายเส้นขนที่ม้วนตัวลงใต้ผิวหนังยกตัวขึ้นมา
ขัดผิวเบาๆ
ดร.โกลเดนเบิร์กแนะนำว่า คุณสามารถใช้ผ้าขนหนูสะอาดชุบน้ำอุ่นขัดถูผิวหนังอย่างเบามือ เพื่อกระตุ้นให้เส้นขนงอกโผล่ขึ้นมา นอกจากนี้ ให้ลองทาโลชั่นที่มีส่วนผสมของกรดขัดผิวอย่างเบามือด้วยก็ได้
ดร.ซีชเนอร์สรุปว่า ถ้าขนคุดยังมีอาการอักเสบ หรือส่งสัญญาณการติดเชื้อใดๆ เช่น รู้สึกเจ็บปวดมากขึ้น ผิวหนังบริเวณนั้นร้อน ถึงเวลาต้องพบแพทย์โรคผิวหนังอย่างจริงจังเสียที
ป้องกันการเกิดขนคุดได้อย่างไร?
ให้เวลากับการเตรียมตัว
ก่อนโกนขน ให้แน่ใจว่าคุณได้ทำความสะอาดผิวหนังบริเวณนั้นอย่างทั่วถึง และทาครีมโกนหนวดหรือเจล เพื่อให้เส้นขนอ่อนนุ่มลง
เปลี่ยนใบมีดโกนบ่อยๆ
ถ้าคุณมีปัญหาขนคุด ให้ใช้ใบมีดที่มีคมด้านเดียวเพราะมีคุณภาพสูงกว่าและใบมีดคมกว่า แต่ไม่ว่าจะใช้ใบมีดชนิดไหน ดูแลใบมีดให้สะอาดอยู่เสมอจะเป็นการดีที่สุด ถ้าคุณใช้ใบมีดประเภทใช้แล้วทิ้ง ให้แน่ใจว่าคุณใช้ใบมีดโกนแยกต่างหากจากใบมีดที่ใช้กับร่างกายส่วนอื่นๆ เช่น ไม่ควรใช้ใบมีดโกนบริเวณผิวหนังแนวบิกินีร่วมกับที่ใช้กับใต้รักแร้ และเปลี่ยนใบมีดใหม่ทันทีที่เริ่มรู้สึกว่าทื่อ
โกนตามแนวขน
เวลาโกนขนให้โกนตามแนวธรรมชาติที่ขนงอกขึ้นมา การโกนหรือถอนขนย้อนแนวทำให้เกิดการระคายเคือง และต้องล้างใบมีดหลังการโกนแต่ละครั้ง
ใช้วิธีขริบหรือตัดแต่งแทน
ใช้กรรไกรตัดแต่งแทนใบมีดโกนหรือการแวกซ์ขน แม้จะไม่สามารถตัดเส้นขนให้สั้นหรือแนบผิวหนังได้เท่าใบมีดโกน แต่ช่วยลดความเสี่ยงการเกิดขนคุดได้ในกรณีคุณมีแนวโน้มจะเป็นบ่อยๆ
ถ้าคำแนะนำเหล่านี้ไม่ได้ผล ให้พบแพทย์ผู้เชี่ยวชาญโรคผิวหนังผู้อาจแนะนำวิธีกำจัดขนที่เหมาะกับผิวหนังของคุณได้ดีกว่าและยั่งยืนกว่า
