แม้รายได้รวมของบริษัท ปตท. จำกัด (มหาชน) มูลค่ากว่า 2.4 ล้านล้านบาท มาจาก “น้ำมัน” เป็นตัวหลัก ทั้งการซื้อขายน้ำมันดิบระหว่างประเทศ ธุรกิจโรงกลั่น และธุรกิจค้าปลีกน้ำมัน แต่หากเปรียบเทียบกับระดับกำไร 100,000 ล้านบาท และนับวันส่วนต่างกำไรของธุรกิจน้ำมันจะลดน้อยลงอย่างต่อเนื่อง มิหนำซ้ำยังต้องใช้เงินลงทุนจำนวนมหาศาล และเผชิญหน้ากับการแข่งขันที่รุนแรงมากขึ้น
ทำให้ ปตท. ต้องปรับโมเดลธุรกิจใหม่ โดยให้น้ำหนักกับกลุ่มธุรกิจอื่นๆ (นอนออยล์) และบุกธุรกิจค้าปลีกอย่างเต็มรูปแบบ โดยเฉพาะการร่วมมือกับบริษัท เค.อี.แลนด์ จำกัด ลงทุนก่อสร้างไลฟ์สไตล์คอมมูนิตี้มอลล์ครบวงจร “เดอะคริสตัลพีทีที” บนถนนชัยพฤกษ์ พื้นที่ 12 ไร่ ซึ่งจะเปิดให้บริการในเดือนตุลาคมปีนี้ ถือเป็น “จุดเปลี่ยน” สำคัญของทิศทางการทำธุรกิจน้ำมัน
ไม่ใช่แค่การเปิดปั๊มน้ำมันในศูนย์การค้า แต่เป็นการสร้างธุรกิจค้าปลีกเป็นจุดขายใหม่และใช้สถานีบริการน้ำมันเป็น “แม็กเน็ต” ตัวหนึ่ง โดยพื้นที่ค้าปลีกทั้งหมดกว่า 9,000 ตารางเมตรในเดอะคริสตัลพีทีที จะประกอบไปด้วยร้านรูปแบบใหม่ของ ปตท. ทั้งจิฟฟี่ซูเปอร์เฟรชมาร์เก็ต จิฟฟี่คิทเช่น ร้านกาแฟคาเฟ่อเมซอน มีโซนร้านค้าแฟชั่น โซนการศึกษาสำหรับเด็กๆ และพื้นที่จอดรถมากกว่า 400 คัน
สรัญ รังคสิริ รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ หน่วยธุรกิจน้ำมัน บริษัท ปตท. จำกัด (มหาชน) กล่าวว่า นี่คือการทดลองธุรกิจโมเดลใหม่ ซึ่งเป็นทิศทางที่จะก้าวต่อไปของ ปตท. และเปลี่ยนสัดส่วนการสร้างผลกำไรระหว่างธุรกิจน้ำมันกับธุรกิจอื่น จากปัจจุบันอยู่ที่ 80:20 เป็น 50:50ภายใน 3 ปีข้างหน้า
“นอนออยล์ถือเป็นธุรกิจที่มีบทบาทมากขึ้นเรื่อยๆ สำหรับผู้ประกอบธุรกิจน้ำมันเพราะน้ำมันมีมาร์จิ้นไม่มากพอที่จะเลี้ยงตัวเองและเป็นเทรนด์ของทั้งโลก ในออสเตรเลีย เซเว่นอีเลฟเว่นซื้อกิจการน้ำมันเอสโซ่ กลายเป็นปั๊มเซเว่นอีเลฟเว่น 500 แห่งภายในชั่วข้ามคืน ในสหรัฐอเมริกา กลุ่มมอลล์ใหญ่ๆ ไฮเปอร์มาร์เก็ต มีปั๊มน้ำมันในพื้นที่จอดรถ หรือในมาเลเซีย เอสโซ่โดนกลุ่มซานมิเกลซื้อกิจการ สุดท้าย ธุรกิจน้ำมันและธุรกิจค้าปลีกต้องจับมือกัน ขึ้นอยู่กับว่าใครใหญ่กว่า ประเทศไทยก็ต้องเดินไปในทิศทางนั้นเหมือนกัน”
ทั้งนี้ ตามแผนและยุทธศาสตร์ใหม่ของ ปตท. ธุรกิจน้ำมันในประเทศเน้นการปรับปรุงมาตรฐานปั๊มที่มีอยู่และเปิดปั๊มขนาดใหญ่ที่มีบริการครบวงจรตามเส้นทางนอกเมือง ชุมชนเกิดใหม่ โดยสถานีบริการโฉมใหม่จะขยายพื้นที่ค้าปลีกขนาดใหญ่ และหากโมเดลคอมมูนิตี้มอลล์ “เดอะคริสตัลพีทีที” ประสบความสำเร็จ ปตท. จะเดินหน้าพัฒนาคอมมูนิตี้มอลล์แห่งที่สองและสามทันที
ขณะเดียวกัน กลุ่มนอนออยล์วางไว้ 2 มิติ มิติแรกเป็นการขยายพื้นที่กว้างขึ้น คือ ขายในสถานีบริการน้ำมันและออกนอกสถานีบริการน้ำมันมากขึ้น รวมถึงการขยายพื้นที่ในเชิงประเทศ ซึ่ง ปตท. มีแผนขยายสาขาปั๊มในภูมิภาคอาเซียน และตั้งเป้าเป็น “Reginal Top Brand” โดยมีสินค้าและบริการของกลุ่มนอนออยล์ขยายควบคู่ไปด้วย
ส่วนอีกมิติเป็นการขยายประเภทสินค้าให้หลากหลายมากขึ้น เพื่อสนองตอบพฤติกรรมและความต้องการของผู้บริโภค เช่น กลุ่มอาหาร ขนมขบเคี้ยว และเครื่องดื่ม
ก้าวการบุกสมรภูมิค้าปลีกในมิติแรกนั้น ปตท. กำลังเร่งรีแบรนดิ้ง “จิฟฟี่” นอกเหนือจากที่เปิดอยู่ในปัจจุบัน 4 รูปแบบ คือ ร้านสะดวกซื้อจิฟฟี่ จิฟฟี่มาร์เก็ต ร้านอาหารจิฟฟี่บิสโทร และจิฟฟี่คิทเช่น โดยแตกไลน์เพิ่มอีก 3 รูปแบบ ประกอบด้วย “จิฟฟี่เดลี่” เป็นร้านสะดวกซื้อขนาด 100-150ตร.ม. มีสินค้าให้บริการ 2,500-3,500 รายการ และเปิด “คาเฟ่ อเมซอน เคาน์เตอร์” ภายในร้าน โดยตั้งเป้าขยายไปยังกลุ่มประเทศในแถบอินโดจีน มหาวิทยาลัย อาคารสำนักงาน หน่วยงานราชการ
จิฟฟี่ เอ็กซ์เพรส เป็นร้านสะดวกซื้อที่มีพื้นที่ขาย150-350 ตร.ม.มีสินค้าวางขายกว่า 4,500-6,000 รายการ เน้นเปิดในสถานีบริการ โครงการศูนย์การค้า อาคารสำนักงาน พื้นที่ชุมชนหนาแน่น โดยเพิ่มกลุ่มเครื่องดื่มแบรนด์ “คาเฟ่อเมซอน” เบเกอรี่ น้ำผลไม้สด ที่เรียกว่า กลุ่มสินค้า Jiffy’s Choice
รูปแบบสุดท้าย “จิฟฟี่ ซูเปอร์เฟรชมาร์เก็ต” มีพื้นที่ขาย 1,200 ตร.ม. มีสินค้าวางขายกว่า 8,000-12,000 รายการ มีความหลากหลายของสินค้าในรูปแบบของซูเปอร์มาร์เก็ตและเน้นอาหารสด รวมทั้งเพิ่มร้านประเภทอื่นๆ เช่น ร้านขายยา ร้านหนังสือ ร้านซักแห้ง โดยวางแผนเปิดในศูนย์การค้าหรือปั๊มน้ำมันตามแหล่งชุมชน หมู่บ้านที่มีจำนวนประชากรหนาแน่น
เบื้องต้น ปตท. จะประเดิมเปิดจิฟฟี่ซูเปอร์เฟรชมาร์เก็ตที่เดอะคริสตัลพีทีที และจิฟฟี่เดลี่อีก 5 สาขาในมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทยสำนักงานใหญ่ เอสเอ็มอีแบงก์และในปั๊มน้ำมันย่านชัยพฤกษ์ โดยทั้งปีต้องการขยายให้ครบ 30 แห่งทั่วประเทศ
สำหรับธุรกิจร้านกาแฟ “คาเฟ่อเมซอน” ล่าสุดเปิด 758 สาขา ปี 2556 จะขยายเพิ่มอีก 135 สาขา รวม 893 สาขา ทั้งในและนอกปั๊ม รวมทั้งพัฒนาแบรนด์ใหม่ “The Amazon Embrace” เจาะกลุ่มลูกค้าระดับพรีเมียมในห้างหรูอย่างสยามพารากอน เอ็มโพเรียม โดยเตรียมใช้งบเกือบ 400 ล้านบาท ตั้งโรงคั่วบดกาแฟใน อ. วังน้อย จ. พระนครศรีอยุธยา เพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์กาแฟรูปแบบอื่นๆ เช่น กาแฟสำเร็จรูป กาแฟกระป๋อง กาแฟทรีอินวัน จำหน่ายให้ครอบคลุมทั้งการขายปลีก ขายส่ง ในรูปแบบซัพพลายเออร์ ป้อนวัตถุดิบกาแฟให้ร้านกาแฟแบรนด์อื่นๆ
ต้องถือว่า ปตท. เป็นทั้ง New Player และ Big Player ที่น่ากลัวในสมรภูมิค้าปลีกอย่างแท้จริง
เป้าหมายจำนวนสาขาของกลุ่มธุรกิจนอนออยล์ในปี 2556 | |
---|---|
คอมมูนิตี้มอลล์ | 2-3 แห่ง |
จิฟฟี่ซูเปอร์เฟรชมาร์เก็ต | 3 สาขา |
จิฟฟี่เดลี่ | 30 สาขา |
จิฟฟี่ Bistro | 2 สาขา |
จิฟฟี่คิทเช่น | 5 สาขา |
คาเฟ่อเมซอน | 893 สาขา |
The Amazon Embrace | 3 สาขา |