เมื่อพังผืดเกิดติดยึดขมวดเป็นปม

Column: Well – Being

พังผืดเป็นเนื้อเยื่อเกี่ยวพันสำคัญอยู่ใต้ชั้นผิวหนัง ซึ่งสามารถทำให้เกิดความรู้สึกเป็นปมตึงเขม็งเกลียวขึ้นได้ นิตยสาร shape ให้ความกระจ่างที่น่าสนใจเกี่ยวกับพังผืดไว้ดังนี้

เครือข่ายของพังผืด
พังผืดมีลักษณะเหมือนสายรัดแบบเต็มตัวที่ยึดโยงทุกสิ่งทุกอย่างที่อยู่ใต้ชั้นผิวหนังให้อยู่ในที่ในทาง มีหน้าที่ห่อหุ้มกล้ามเนื้อ กระดูก อวัยวะ เส้นประสาท และหลอดเลือด ให้อยู่ในเครือข่ายของคอลลาเจนและเส้นใยอีลาสติกที่เชื่อมต่อกัน

ดังนั้น การเคลื่อนไหวทุกฝีก้าว และการนั่งนอนนานๆ ล้วนส่งผลกระทบต่อพังผืดของคุณ

อาร์คาดี้ ลิปนิตสกี้ แพทย์ผู้เชี่ยวชาญการจัดกระดูก (chiropractor) แห่งศูนย์ Rebalance NYC อธิบายว่า “หลังจากนั่งเป็นเวลานาน เวลาที่ลุกขึ้น ถ้าคุณรู้สึกว่าเกิดอาการข้อติด พูดได้เลยว่า เป็นเพราะพังผืดสูญเสียคุณสมบัติยืดหยุ่นของตัวเองไปชั่วคราว”

ซู ฮิทซ์มานน์ นักกายภาพบำบัดและผู้ร่วมก่อตั้งสมาคมการวิจัยพังผืด ให้คำแนะนำว่า “ให้เคลื่อนไหวไปรอบๆ ความรู้สึกว่าข้อติดนั้นจะหายไปเอง นี่คือเหตุผลสำคัญที่ตอกย้ำว่า ทำไมการเคลื่อนไหวอยู่เสมอจึงจำเป็นมาก”

เมื่อเกิดการติดยึด
จอร์แดน เม็ทเซิล แพทย์ด้านการกีฬากล่าวไว้ในหนังสือ The Athlete’s Book of Home Remedies ว่า เมื่อเวลาผ่านไปนานเข้า (หรือเพราะอาการบาดเจ็บ) พังผืดสามารถฉีกขาด อักเสบ หรือหดตัวสั้นลง หรือติดยึดเข้าด้วยกันได้ คุณอาจเคยรู้สึกได้เหมือนกันว่า การติดยึดนั้นเหมือนมีการขมวดเป็นปม ตัวอย่างคือ โรคเอ็นฝ่าเท้าอักเสบ ซึ่งทำให้คุณเจ็บปวดบริเวณใต้ฝ่าเท้าหลังจากการวิ่ง อาการปวดมีสาเหตุจากการที่พังผืดที่พาดผ่านจากกระดูกส้นเท้าไปยังปลายเท้า เกิดการอักเสบจากการต้องยืดเหยียดซ้ำๆ กันมากเกินไป

ขณะเดียวกันลิปนิตสกี้กล่าวเพิ่มเติมว่า อาการติดยึดอย่างรุนแรงสามารถจำกัดการเคลื่อนไหว หรือแม้แต่ขัดขวางไม่ให้กล้ามเนื้อหดตัวได้อย่างมีประสิทธิภาพ จึงเกิดข้อจำกัดด้านความยืดหยุ่น การเคลื่อนไหว และความแข็งแรงของร่างกาย

กดนวดเพื่อผ่อนคลาย
การนวดและการทำให้พังผืดผ่อนคลาย สามารถช่วยป้องกันอาการไม่พึงประสงค์ดังกล่าวข้างต้น แอชลีย์ แบล็ค ผู้คิดค้นอุปกรณ์ที่เรียกว่า FasciaBlaster และผู้คอยช่วยลูกค้าให้มีพังผืดที่แข็งแรงอยู่เสมอ กล่าวว่า วิธีกดนวดผ่อนคลายกล้ามเนื้อ (myofascia release) โดยใช้แรงกดจากมือหรืออุปกรณ์ และการยืดเหยียดจะช่วยให้พังผืดคลายตัวได้ “การทำให้จุดที่ตึงแข็งผ่อนคลายลง ต้องใช้วิธีกดนวดเบาๆ เพื่อให้มันคลายออก”

นอกจากนี้ ผลการวิจัยที่ตีพิมพ์ใน International Journal of Sports Physical Therapy ค้นพบว่า การนวดด้วย foam roller ก่อนออกกำลังกาย จะช่วยทำให้เคลื่อนไหวได้ดีขึ้น และลดอาการปวดหลังการออกกำลังกายด้วย

จาร์มิน เทห์รานี ผู้ก่อตั้ง Manhattan Orthopedic Care อธิบายว่า “การกดนวดเพื่อผ่อนคลายกล้ามเนื้อ เป็นการทำให้เลือดไหลเวียนไปเลี้ยงบริเวณที่มีอาการได้มากขึ้น ซึ่งช่วยบรรเทาอาการปวด และช่วยให้คุณฟื้นตัวจากการออกกำลังกายได้เร็วขึ้นด้วย”