Column: Well – Being
ผิวหนังหนุ่มสาวขึ้น … แค่ออกกำลังกายเท่านั้น
ฟังดูไม่น่าเป็นไปได้ แต่เป็นที่ยืนยันแล้วว่า การออกกำลังกายไม่เพียงทำให้ผิวหนังของคุณเยาว์วัยขึ้น หากยังช่วยชะลอวัยอีกด้วย
เปิดตัว IL-15
นักวิจัยแห่งมหาวิทยาลัยแม็คมาสเตอร์ประเทศแคนาดาให้คำตอบว่า ขณะออกกำลังกาย กล้ามเนื้อของคุณหลั่งโปรตีนทุกชนิดออกมา เพื่อให้ร่างกายตอบสนองต่อการออกกำลังกายในรูปแบบของทฤษฎีโดมิโน (domino effect)
หลังจากศึกษาโปรตีนเหล่านั้นอย่างจริงจัง เหล่านักวิจัยพบว่า มีโปรตีนชนิดหนึ่งคือ IL-15 (IL ย่อมาจาก interleukin) ทำหน้าที่กระตุ้น mitochondria หรือแหล่งสร้างพลังงานของเซลล์ผิวหนัง ซึ่งจะเข้าไปมีอิทธิพลในการทำให้เซลล์ผิวหนังทำงานได้ดีขึ้น ทั้งในแง่กระตุ้นการสร้างคอลลาเจนที่เริ่มลดลง หรือกระตุ้นให้มีการสร้างเซลล์ขึ้นใหม่ จึงเกิดการผลัดผิวใหม่ พูดง่ายๆ คือ IL-15 ทำให้ mitochondria แข็งแรงขึ้นและทำงานมีประสิทธิภาพสูงขึ้น ทำให้ผิวหนังแลดูอ่อนเยาว์ขึ้น
เหนือสิ่งอื่นใด IL-15 ที่ถือเป็นยาขนานเอกในการสร้างความเป็นหนุ่มสาวให้ผิวหนังของเรานั้น ได้มา “ฟรี” ไม่ต้องซื้อหา เพียงขยันออกกำลังกายเท่านั้น
การค้นพบของนักวิทยาศาสตร์แคนาดานี้ เพิ่งเปิดเผยเมื่อต้นปีนี้เอง โดยเปรียบเทียบผิวหนังของผู้สูงอายุที่ออกกำลังกายระดับพอประมาณถึงอย่างแข็งขันสัปดาห์ละ 4–5 ครั้ง กับผิวหนังของผู้สูงอายุที่เอาแต่นั่งนอน พวกเขาพบว่า ผิวหนังของผู้ออกกำลังกายอ่อนวัยกว่าถึง 25 ปี
เคล็ดลับอยู่ที่ผู้สูงอายุที่ออกกำลังกายมีระดับของโปรตีน IL-15 สูงกว่า ที่น่ามหัศจรรย์กว่านั้นคือ เมื่อนักวิจัยให้ผู้สูงอายุที่เอาแต่นั่งนอนหันมาออกกำลังกายเบาๆ เป็นเวลา 3 เดือน พวกเขาเห็นความเปลี่ยนแปลงของผิวหนังอย่างเห็นได้ชัด คือเกิดกระบวนการเยาว์วัย โดยผิวหนังชั้นในหรือชั้นหนังแท้ (dermis) หนาตัวขึ้น ขณะที่ชั้นผิวหนังกำพร้า (epidermis) กลับบางลง
Dr. Mark Tarnopolsky อธิบายว่า การที่ผิวหนังชั้นในมีความหนา หมายถึงการมีคอลลาเจนจำนวนมาก ทำให้ผิวหนังแลดูเต่งตึง ขณะที่ชั้นผิวหนังกำพร้าบาง หมายถึงการที่ผิวหนังสร้างเซลล์ขึ้นใหม่ และมีการผลัดทิ้งเซลล์ที่ตายแล้วอยู่ตลอดเวลา “จุดนี้เป็นเครื่องยืนยันว่า การที่ผู้สูงอายุที่ออกกำลังกายสม่ำเสมออยู่แล้วแลดูอ่อนวัยนั้น ไม่ได้เป็นเพราะพวกเขาได้รับยีนส์ที่ดีจากพ่อแม่ หากแต่มาจากการออกกำลังกายนั่นเอง”
การทดลองข้างต้นยังบ่งชี้ว่า ในอดีตแม้คุณไม่เคยออกกำลังกายมาก่อน นั่นไม่ได้หมายความว่า คุณพลาดโอกาสทำให้ผิวหนังเป็นหนุ่มสาวขึ้น Dr. Tarnopolsky ย้ำว่า น่าประหลาดใจมากที่ผู้สูงอายุที่เอาแต่นั่งนอนเป็นอาจิณ สามารถกลับมามีผิวหนังอ่อนวัยขึ้นได้ ทั้งๆ ที่พวกเขาออกกำลังกายเบาๆ โดยปั่นจักรยานความเร็วปานกลางสัปดาห์ละสองครั้ง ครั้งละ 30–45 นาที แล้วเดินอีกหนึ่งวันต่อสัปดาห์เท่านั้น
ลดภาวะอักเสบทั่วร่างกาย
อย่างที่รู้กันมานานแล้วว่า การทำให้หัวใจเต้นเร็วขึ้น ช่วยทำให้เลือดไหลเวียนได้ดีขึ้น ซึ่งหมายถึงการที่สารอาหารและออกซิเจนสามารถหล่อเลี้ยงเซลล์ผิวหนังได้มากขึ้น และร่างกายของคุณสามารถกำจัดของเสียในเซลล์ที่เกิดจากกระบวนการซ่อมแซมและผลัดผิวหนังตามปกติได้อย่างมีประสิทธิภาพขึ้น
Mark Herron แพทย์เฉพาะทางผู้เชี่ยวชาญด้านผิวหนังอธิบายว่า “เมื่อไรก็ตามที่คุณเพิ่มสารอาหารให้เซลล์ นั่นคือการที่คุณทำให้เซลล์ทำงานได้มากขึ้นและดีขึ้น และถ้าแต่ละเซลล์มีประสิทธิภาพขึ้นจากการออกกำลังกาย คุณก็จะห่างไกลจากกระบวนการชราภาพได้”
ในเวลาเดียวกับที่ระดับโปรตีน IL-15 สูงขึ้น กล้ามเนื้อของคุณก็หลั่งสารโปรตีน interleukins คล้ายๆ กันออกมากระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย ซึ่งช่วยลดภาวะอักเสบทั่วร่างกายได้ จุดนี้ถือเป็นการทำหน้าที่ที่สำคัญมาก เพราะภาวะอักเสบเป็นตัวทำลายคอลลาเจน และขัดขวางกระบวนการซ่อมแซมผิวหนัง
Dr. Frauke Neuser นักวิทยาศาสตร์ของ Olay Skin Care กล่าวว่า “ที่มีการบัญญัติศัพท์ inflammation–aging ขึ้นมาเพราะเราถือว่า ภาวะอักเสบเป็นตัวเร่งสำคัญของการชราภาพ เมื่อเซลล์ต้องตอบสนองต่อภาวะอักเสบอยู่ตลอดเวลา เซลล์ก็เกิดความอ่อนล้า ที่สำคัญคือ การที่เซลล์ต้องหมกมุ่นกับกลไกการป้องกันตนเอง ทำให้ไม่สามารถทำหน้าที่ตามปกติ คือทำให้ผิวหนังแข็งแรงและมีสุขภาพดีได้”
ออกกำลังกายชะลอวัยได้จริง
ผู้เชี่ยวชาญยืนยันว่า การออกกำลังกายทุกชนิดล้วนส่งผลดีต่อผิวหนัง แต่ผลการวิจัยบ่งชี้ว่า มีเพียงการออกกำลังกายแบบคาร์ดิโอเท่านั้นที่สร้างโปรตีน IL-15 เช่น เดิน วิ่งจ๊อกกิ้ง ปั่นจักรยาน ว่ายน้ำ
หลักการสำคัญคือ คุณต้องเคลื่อนไหว
Dr. Tarnopolsky กล่าวว่า “เมื่อคุณพบผู้สูงอายุคนหนึ่งแล้วทักว่า คุณยังดูดีมากเลยนะ เบื้องหลังอาจมาจากหนึ่งในสองสาเหตุนี้ นั่นคือ เขาอาจทุ่มเงินมหาศาลให้หมอศัลยกรรมและฉีดคอลลาเจน หรือไม่ก็ขยันออกกำลังกาย”
ที่มา: นิตยสาร Shape
เรียบเรียง: ดรุณี แซ่ลิ่ว